Artikel 'Onze Streek' najaar 2023 - Natuurherstelwet
Europa stemt de Natuurherstelwet
Vlaanderen duwde tevergeefs op pauzeknop
Ondanks het bruuske afremmen door Vlaanderen keurde het Europees Parlement op 12 juli 2023 de natuurherstelwet goed. België stond er weer eens met het schaamrood op de wangen bij. Maar … nu moeten de lidstaten deze Europese verplichtingen binnen de twee jaar implementeren. De ervaring uit het verleden, de talrijke tegenstemmen in Europa en de aankomende verkiezingen laten echter weinig goeds verhopen.
Tekst: Marion Dhondt - foto: Simon Desmet
Hoe zit dat ook alweer met die fameuze Green Deal? De Europese klimaatwet verordent dat Europa tegen 2050 klimaatneutraal moet zijn. ‘Klimaatneutraal’ wil zeggen: de netto-uitstoot van broeikasgassen moet nul zijn. Het meest recente IPCC-rapport (IPCC staat voor Intergovernmental Panel on Climate Change) voorspelt dat de kritische drempel van anderhalve graad opwarming tussen 2030 en 2035 overschreden wordt. Dat is snel.
Tijd voor actie
De urgentie noopt tot actie. De achteruitgang van de natuur heeft immers wereldwijd grote gevolgen voor de biodiversiteit (het verdwijnen van natte en veengebieden, bovendien goed voor veel koolstofopslag), het klimaat (extreme droogte, overstromingen, mislukte oogsten), onze gezondheid, enz.
De Europese natuurherstelwet – als onderdeel van de Green Deal – wil het herstel en de verdere ontwikkeling van ecosystemen stimuleren in tijden van klimaatopwarming. Daarom verplicht de natuurherstelwet – een bindende verordening – alle Europese landen onder meer om de landbouw te verduurzamen, het gebruik van pesticiden te halveren tegen 2030, op 20% van hun grondgebied de natuur te herstellen en in 10% van de steden bomen aan te planten om luchtverontreiniging, lawaai en hitte te temperen. In die laatste optiek wacht de stad Oudenaarde na de kaalkap in het Liedtspark en langsheen de oevers van de jachthaven een grote inhaalbeweging!
Huidige toestand
Momenteel is 60% van de landbouwproductie in Vlaanderen bestemd voor veevoeder. De afbouw van de intensieve, exportgerichte veeteelt creëert echter ruimte voor de eigen voedselvoorziening. Europa ondersteunt de transitie naar duurzame landbouw tussen 2023 en 2027 met 387 miljard euro. 86% van onze beschermde natuurgebieden is in slechte staat. Voor de biodiversiteitsmaatregelen wordt 112 miljard euro voorzien. Samen goed voor 10% van de Europese meerjarenbegroting!
Vlaanderen heeft nog veel werk. Zo wordt 80.000 ha van 300.000 ha beschermde natuur nog steeds gebruikt voor de monocultuur van maïs en aardappelen. In 1997 al besliste Vlaanderen 48.000 ha extra bos en natuur te creëren, maar momenteel is slechts de helft afgebakend!
Kortom: zoals al beschreven in de wintereditie 2021 van ‘Onze Streek’ wordt de druk van milieuverenigingen, wakkere burgers, klimaatactivisten en rechters – zie de recente stikstofarresten, zoals de vernietiging van de omgevingsvergunning voor het Ineos ‘Project One’ – cruciaal om de natuurherstelwet krachtig te houden. Hopelijk ben je ook wakker!