De beuk erin - Deinze beknot op klimaatrobuust groenbeheer
'Minder maaien, meer bloemen en insecten', lezen we op het bord. Maar in de praktijk?
De voorbije zomers sneuvelden er ettelijke records. Ons klimaat slaat op hol. Op het vlak van het groenbeleid bij een gemeentebestuur zouden alle zeilen bijgezet moeten worden. Maar daar is op het terrein nog niet veel van te merken. MOW Leievallei ging op stap in de stad Deinze, op zoek naar goede en minder goede voorbeelden.
Tekst en foto's: Wim Bracke
We hebben pas onze woning verlaten of we botsen al op een praktijk uit de vorige eeuw. In de Sint-Hubertstraat staan bolacacia’s die elk jaar volledig worden kortgeknipt. Daar zijn ze ook voor gemaakt. Dat betekent echter dat ze ecologisch gezien en qua klimaatbestendigheid geen enkele waarde hebben: geen schaduw, geen voedsel voor vogels, geen plek voor insecten. Dus gedaan ermee! Even verderop komen we in de Oostkouterlaan, waar de esdoorns, zo’n twintig jaar geleden aangeplant, zijn uitgegroeid tot volwaardige bomen. Deze straat kreeg hierdoor een groen karakter en de bomen bieden heel wat schaduw. We hopen dat deze bomen verder mogen uitgroeien, maar vrezen dat de snoeiploeg hen binnenkort een kopje kleiner zal maken. Dat is alvast gesignaleerd aan de betreffende dienst. Aan de Houtkantlaan komen we aan een bord dat erop wijst dat het perceeltje bijenvriendelijk wordt beheerd. Het wekt hoop, maar de werkelijkheid is intriest: hier wordt immers heel intensief gemaaid. Enkel in mei mocht het plekje even ongemoeid blijven. Ik neem het fietspad naar de Stijn Streuvelslaan. Hier werden recent heel wat veldesdoorns aangeplant, de bomen zijn goed aan het groeien. Ik hoor al snel het geluid van een grasmaaier, rij tot bij de lawaaierige machine en stel tot mijn verbijstering vast dat er niks te maaien valt: geen gras, hoogstens wat opschietende bloemen. Maar alles moet eraan, weg met de bloemen. Voor de gemiddelde Vlaming moet het ‘kraaknet’ …
Gekandelaberd en dood gesnoeid
In de binnentuin van de Nieuwgoedlaan, een wijk van de jaren zeventig met kleine percelen maar wel met een groot park, bieden de even oude bomen weinig soelaas. De felle zomerzon leidt tot een dor grasveld, er is weinig schaduw. De bomen werden vorige winter volledig gesnoeid. Ze worden om de zoveel jaar gekandelaberd (kandelaberen is ingrijpend snoeien door zowel de eindscheut in te korten alsook alle zijtakken op enige afstand van de stam af te zagen, red.) en verliezen hierdoor veel van hun waarde. Jammer genoeg dienen bomen die ooit zo zijn behandeld, ook nadien verder te worden gesnoeid. Vergelijk het met de knotwilgen die om de zeven jaar moeten worden geknot, zoniet barst de boom. Dit jaar dus geen schaduw in het park.
Ik rij wat verder en kom in de Regenbooglaan. Daar staan oude rode beuken, ik schat zo’n vijftig jaar oud. Enkele overleefden de snoeibeurten van de stad, maar de meeste zijn inmiddels dood gesnoeid en afgestorven. Beuken verdragen immers geen drastische snoeibeurten wanneer nadien de felle zomerzon op hun stam kan inbranden. Dat leidt onherroepelijk tot een stille dood. Ook hier dus een volledig verkeerde aanpak. Geen opbeurend verhaal.
Ruimte voor bomen … en brandnetels
Ik bereik de Cederlaan (Astene). Daar vertelde een bewoner mij dat de laanbomen enkele jaren geleden werden verwijderd. Er kwam niks meer in de plaats. Nochtans is hier zeker ruimte voor. Ik zie ook een groot grasveld in deze wijk, een eind verwijderd van de woningen. Alleen aan de rand van dit terrein staan enkele zomereiken, die alweer zijn gesnoeid. Zelfs hier mogen ze niet uitgroeien.
Vervolgens kom ik in het stadsbos en rij door Astene Dreef. Die biedt wel nog schaduw en verpozing. Een plek om te koesteren. Hier mag alles groeien, wat prima is. Voor de kinderen heeft de aangeduide speelzone echter weinig te bieden. We zitten hier heel even in de omgekeerde wereld. Er komt hier namelijk geen maaiploeg voorbij, waardoor de brandnetels hoog boven de speelplek groeien. Ook dit is na twintig jaar niet veranderd. Wie bepaalt waar er wel en niet mag gesnoeid en gemaaid worden? Ik begrijp het niet. Ik rij huiswaarts. Thuis is er gelukkig veel groen dat ongestoord kan groeien. Dat voelt goed.
Hoopgevend Kaandelpark
Als plekje van hoop in Deinze kan ik nog het Kaandelpark vermelden. Dit park in het centrum kreeg sinds enkele jaren wél een doordacht beheer dat aansluit bij ons veranderende klimaat en het verlies aan biodiversiteit: grote stroken worden heel beperkt gemaaid en grote bomen mogen verder uitgroeien, waardoor het park een wild karakter kreeg. Jammer dat het elders in Deinze maar niet tot een doordacht groenbeleid komt.
Geef een plantpunt door
De stad Deinze ontwikkelde begin dit jaar een meldpunt waar bewoners kunnen aangeven waar er nieuwe bomen geplant kunnen worden. Ze belooft hierbij de bewoner op de hoogte te houden van het verloop van zijn of haar voorstel. Hopelijk leidt dit tot nieuw groen in Deinze.
www.deinze.be/plantpunt-openbaar-groen