Holle wegen bieden een onderkomen voor vele vogels, zoogdieren en insecten. Je vindt er eveneens een grote variëteit aan plantensoorten. Behalve door hun hoge natuurwaarde zijn holle wegen ook vanuit cultuurhistorisch oogpunt interessant. De meeste holle wegen stammen waarschijnlijk uit de middeleeuwen, andere dateren zelfs al uit het Romeinse tijdperk.

Holle wegen zijn lang geleden ontstaan door een wisselwerking tussen menselijk ingrijpen en natuurlijke processen. Door een hellend wegje regelmatig te gebruiken met paard en kar werd de vegetatie vertrappeld en de grond losgewoeld. Als gevolg van inwerking van regen en wind ontstond een geul. Als dit proces zich eeuwenlang kan herhalen, ontstaat uiteindelijk een lager gelegen wegdek waarvan de berm stilaan begroeid geraakt met planten die de steile wanden fixeren: een holle weg!

De trage weg aan de Keibergstraat in Lierde is een mooi voorbeeld van een biologisch waardevolle holle weg in de Vlaamse Ardennen. Maar in 2020 reikte de gemeente Lierde een vergunning uit aan Infrabel om deze onverharde weg te verharden. Deze vergunning paste in het kader van de afschaffing van de spooroverwegen in Lierde. MOW stelde vast dat de holle weg niet breed genoeg was voor een baan van drie meter breed zonder de taluds, struiken en bomen aan te tasten. De door de gemeente voorgestelde uitwijkstroken in het midden van de holle weg zouden grote schade aanbrengen aan de vegetatie en de biologische waarde van de holle weg. Ook zou de geplande opheffing van de spooroverweg de trage verbinding tussen Polenak en Keiberg/oude kerk onmogelijk maken. Aan de trage weggebruiker werd geen alternatief geboden om de spoorweg over te steken.

In beroep tegen verleende vergunning

Daarom besliste MOW om beroep aan te tekenen tegen de verleende vergunning. Desondanks keurde de deputatie Oost-Vlaanderen de vergunning goed in september 2021, met voorwaarden waaronder deze:

“De weg (fase 1) dient volledig aangelegd te worden op het openbaar domein waarbij er geen vegetatiewijzigingen mogen gebeuren (de bermen met hun vegetaties, de bomen en de struiken dienen integraal behouden te blijven). Holle wegen zijn verboden te wijzigen kleine landschapselementen.”

MOW staakte de strijd niet en diende beroep in bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen, waarbij argumenten verwijzend naar de Natuurtoets en het advies van Agentschap Natuur en Bos werden ingeroepen.

In maart 2023 volgde het arrest van de Raad voor Vergunningsbetwistingen: de vergunning werd vernietigd. Goed nieuws voor de holle weg dus, tot MOW ontdekte dat de werken ondertussen toch al zijn uitgevoerd. Dat gebeurde omdat het beroep van MOW niet opschortend werkte. Bij nazicht bleek de vegetatie en de berm ter hoogte van de uitwijkstrook zwaar geraakt.
De definitieve beslissing van de deputatie Oost-Vlaanderen in juni 2023 was duidelijk: de vergunning wordt geweigerd! Afwachten nu of de holle weg in zijn oorspronkelijke staat wordt hersteld. MOW onderneemt alvast actie om dit af te dwingen.