Een tiental oude eiken in de Noordlaan in Zwalm zijn gemerkt om gekapt te worden. Dat betekent hun doodvonnis. Amper 2 jaar na de heraanleg van de Noordlaan werden deze week meerdere oude eiken aangeduid met een groot fluo oranje kruis, het teken om gerooid te worden. De ganse monumentale Eikenlaan kreeg een snoeibeurt door de beheerder van de gewestweg, namelijk AWV (Agentschap Wegen en Verkeer). De snoeiwerken gebeurden door een team gediplomeerde boomverzorgers. Ze worden ook wel European Tree Workers (ETW’ers) genoemd. Zij merkten op dat voor een tiental eiken geen toekomst meer is omwille van aantastingen en zwammen.

Tekst: Het actiecomité Red de bomen van de Noordlaan

Dit is totaal geen verrassing voor het actiecomité Red de bomen van de Noordlaan. Onze voorspellingen komen helaas uit. Bij de heraanleg van de Noordlaan in 2021 werd er door de aannemer heel onzorgvuldig omgegaan met de zeventig jaar oude eiken die daar staan in dreefverband: er werd toen grote schade aangericht aan de wortels van de bomen die mits een deftig plan van aanleg vermeden had kunnen worden. Bij een aantal bomen werd tot 50% van de horizontale wortels verwijderd. We hebben er met ons actiecomité meermaals op aangedrongen om met veel meer zorg te werk te gaan. Ook heeft Red de bomen van de Noordlaan er toen op gewezen dat het opgelegde standaardbestek 250 versie 4.1. niet werd gevolgd door de aannemer. In hoofdstuk 1 art 38 § 1 staat letterlijk: Het plaatsen en uitvoeren van alle maatregelen ter bescherming van de bestaande vegetatie is een aannemingslast tenzij afzonderlijke posten voorzien zijn. Die maatregelen zijn uitgebleven. Dat de bomen nu gerooid moeten worden, is een direct gevolg van het niet nakomen van de bepalingen van SB 250 4.1. Bomen met beschadigde wortels zijn immers gevoelig voor aantastingen of verdroging.

De oorzaak waarom ze gerooid moeten worden, is overduidelijk. Het is onbegrijpelijk dat de aannemer zo respectloos en nalatig te werk is gegaan, ondanks al onze oproepen. Ook de gemeente Zwalm drong er bij de verantwoordelijken tijdens de werkvergaderingen meermaals op aan om zorgvuldiger te werken, maar daar is dus geen gehoor aan gegeven. De verantwoordelijkheid ligt niet bij de gemeente, gezien het een gewestweg betreft. De aannemer en betrokken opdrachtgevers zoals Agentschap voor Wegen en Verkeer, Aquafin en Farys werden meermaals op hun verantwoordelijkheid gewezen.

Een boom kan veel verdragen, maar dergelijke praktijken overleven ze meestal niet. Het is intriest dat men de dag van vandaag nog zo tewerk gaat. Boombescherming is noodzakelijk en een aannemingslast volgens SB 250 4.1. Een goede nazorg en opvolging had misschien één en ander nog kunnen rechttrekken. Ook dit werd nagelaten te doen.

De meeste eiken zijn meer dan zeventig jaar oud, ondertussen vormen ze een mooie monumentale dreef naar het dorp van Munkzwalm toe. Voor de tien te kappen bomen is geen weg meer terug. In een bos of open veldsituatie zouden we aanraden om de bomen te laten staan op stam voor spechten, vleermuizen en houtkevers … Maar langs een drukke gewestweg met bebouwing staat veiligheid voorop. Wel vragen we met onze actiegroep aan AWV dat er wordt ingezet op een duurzame heraanplant van bomen die toch al wat voorsprong hebben. Aangevuld met een goede nazorg, opvolging en – ook belangrijk – het terug vervolledigen van de oorspronkelijke dreef. De laatste dertig jaar verdwenen immers nog heel wat eiken met mondjesmaat, zodat in sommige stukken van de Noordlaan het dreefpatroon zoek is. We doen hierbij ook een oproep aan iedereen om massaal reacties te sturen naar: reddebomenvandenoordlaan@gmail.com. Via digitale kanalen kan u ons volgen via https://www.facebook.com/profile.php?id=100064694616565 Ons actiecomité dankt ook de vzw Bomen Beter Beheren die overheidsorganisaties aanzet tot het aanstellen van een European Tree Technician bij openbare werken in de buurt van bomen: zie https://www.bomenbeterbeheren.org/. We pleiten ervoor dat zulke begeleiding gangbaar wordt bij openbare werken.